Sejm RP przyjął ustawę o zmianie niektórych ustaw w zakresie systemu ochrony zdrowia związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 tzw. ”tarczę antykryzysową”. Obecnie czeka na podpis Prezydenta. Biorąc pod uwagę, iż wszyscy z niecierpliwością czekamy na wejście w życie rozstrzygnięć ratujących polską gospodarkę na podpis Prezydenta nie będziemy zbyt długo czekać. Jednak czy przyjęte rozwiązania zapobiegną już rozpoczynającym się kryzysom, zobaczymy za jakiś czas.
Jaka pomoc została przewidziana dla firm zatrudniających pracowników?
Dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników i wsparcie na opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników.
Po pierwsze przedsiębiorcy mogą liczyć na dofinansowanie do wynagrodzeń swoich pracowników. Przedsiębiorca, u którego wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia „koronawirusa” może zwrócić się z wnioskiem o dofinansowanie wynagrodzeń swoich pracowników objętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy. Nie jest wykluczone, aby niektórzy pracownicy zostali objęci przestojem np. gdy dany dział firmy zaprzestał wogóle działalności, a inni obniżonym wymiarem czasu pracy np. gdy inny dział firmy nadal prowadzi działalność, ale już w ograniczonym zakresie. Dotyczy to głównie firm, które w swej strukturze organizacyjnej mają różne działy np. marketing, produkcja, dostawy itp.
Wysokość dopłat dla wynagrodzeń objętych przestojem wynosi 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli obecnie 1300 zł. Obniżenie wynagrodzenia pracownika nie może być większe niż 50%. Dodatkowo kwota ta może być powiększona o składki na ubezpieczenie społeczne, chyba że przedsiębiorca zdecyduje się na zwolnienie z opłacania składek, o którym mowa w dalszej części artykułu, czyli łącznie około 1533 zł.
Dla pracowników objętych obniżonym wymiarem czasu pracy, lecz nie więcej niż o 20% przedsiębiorcy mogą liczyć na wsparcie w wysokości do połowy wynagrodzenia, jednak nie więcej niż około 2000 zł. W powiększeniu o składki na ubezpieczenie społeczne dofinansowanie wynosi około 2452 zł.
W obu wypadkach przedsiębiorcy muszą pamiętać, aby wynagrodzenie nie było niższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę, które w bieżącym roku wynosi 2600 zł brutto. Ponadto dopłata nie przysługuje, jeżeli wynagrodzenie pracownika było wyższe niż 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku, czyli wyższe niż około 14 853 zł.
Środki przeznaczone na pomoc przedsiębiorcom będą wypłacane z Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i jest to pomoc de minimis. Świadczenia te mają być wypłacane w okresach przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy w firmach. Nie będą one jednak przysługiwać, jeżeli przedsiębiorcy przyznano już pomoc de minimis, czyli pomoc na rzecz ochrony miejsc pracy.
W/w pomoc obejmuje nie tylko pracowników świadczących pracę na podstawie umów o pracę, ale również na podstawie umów cywilnoprawnych np. umowy o pracę nakładczą, umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. W praktyce tą regulacją objęte są również osoby świadczące usługi na zasadzie B2B.
Spadek obrotów gospodarczych wskutek COVID-19, czyli ile musi stracić przedsiębiorca, aby mógł starać się o przyznanie pomocy?
Spadek ten oznacza spadek sprzedaży towarów lub usług ma i ma swój konkretny wymiar:
- a) nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o pomoc w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego, lub
- b) nie mniej niż o 25%, obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po dniu 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego;
Zwolnienie z opłacania składek na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dla firm zatrudniających do 9 pracowników.
Kolejną pomocą jaką przewiduje „tarcza antykryzysowa” jest zwolnienie z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należne za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r. dla przedsiębiorców zatrudniających mniej niż 10 osób, na dzień 29 luty 2020 r.
Należy wskazać, że żadna z przedstawionych form pomocy nie jest przyznawana automatycznie. Osoby starające się o przyznanie pomocy muszą złożyć odpowiednie wnioski.
W praktyce z przedstawionych form wsparcia skorzystają małe firmy, które nie zdecydują się na zwolnienia pracowników lub obniżki wynagrodzeń powyżej 50%. Takie bowiem warunki na przedsiębiorców narzuca ustawa. Duże firmy, w których przychód pracowników przekraczał 14 853 zł nie uzyskają pomocy finansowej i nie będą mogły liczyć na zwolnienia z opłacania składek na rzecz ZUS. Mogą one jednak skorzystać ze wsparcia dla części pracowników otrzymujących niższe pensje.