Rynek usług kosmetologicznych i beauty dynamicznie się rozwija, a wraz z nim rośnie liczba osób korzystających z zabiegów estetycznych. Niestety, zdarzają się sytuacje, w których klienci doświadczają powikłań – nawet wtedy, gdy zabieg nie wymagał udziału lekarza. W takich przypadkach istotne jest, aby wiedzieć, jakie prawa przysługują poszkodowanemu i jakie działania prawne mogą zapewnić ochronę jego interesów.
1. Kto odpowiada za powikłania po zabiegu kosmetologicznym?
Odpowiedzialność za skutki zabiegów kosmetologicznych spoczywa przede wszystkim na osobie, która dany zabieg wykonuje. Jeżeli nie dochowa ona należytej staranności lub działa niezgodnie z obowiązującymi standardami zawodowymi, ponosi pełną odpowiedzialność cywilną za powstałe szkody. Warto podkreślić, że odpowiedzialność spoczywa także na właścicielu salonu, który umożliwia wykonywanie zabiegów w swoim obiekcie, nawet jeśli wykonawca posiada stosowne kwalifikacje.
Nie każdy zabieg w branży beauty wymaga udziału lekarza. Przepisy określają jasno, że część procedur kosmetycznych może być wykonywana przez wykwalifikowanych kosmetologów lub osoby z odpowiednim przeszkoleniem. Do najczęściej spotykanych zabiegów, które nie wymagają lekarza, należą m.in.:
- podstawowe zabiegi pielęgnacyjne twarzy i ciała, takie jak oczyszczanie, peelingi, maseczki, mikrodermabrazja, masaże kosmetyczne;
- zabiegi manicure i pedicure, w tym manicure hybrydowy czy żelowy;
- depilacja woskiem lub pastą cukrową;
- zabiegi z użyciem lasera kosmetycznego o niskiej mocy (np. do depilacji lub fotoodmładzania), jeżeli przepisy nie nakładają wymogu lekarza;
- zabiegi makijażu permanentnego i stylizacji brwi, jeżeli wykonywane są zgodnie z aktualnymi wytycznymi i przeszkoleniem;
- zabiegi modelowania sylwetki, jak masaże antycellulitowe czy zabiegi z użyciem urządzeń do stymulacji mięśni lub próżni, w zakresie dopuszczonym prawnie dla kosmetologów.
Mimo że w powyższych przypadkach nie jest wymagany lekarz, odpowiedzialność za powikłania pozostaje realna. Dotyczy to zarówno problemów zdrowotnych (np. podrażnienia skóry, infekcje, reakcje alergiczne), jak i skutków estetycznych (np. blizny, przebarwienia, asymetria). Każdy klient ma prawo oczekiwać, że zabieg zostanie przeprowadzony z zachowaniem najwyższych standardów bezpieczeństwa, a w przypadku powikłań – będzie mógł dochodzić odszkodowania.
Podsumowując, brak wymogu udziału lekarza nie zwalnia wykonawcy ani właściciela salonu z odpowiedzialności za szkody powstałe wskutek nieprawidłowego wykonania zabiegu. Profesjonalne prowadzenie dokumentacji zabiegów, rzetelna informacja o ryzyku i przestrzeganie zasad higieny są kluczowe dla ograniczenia ryzyka i ochrony zarówno klienta, jak i przedsiębiorcy.
2. Jakie roszczenia można zgłaszać?
Poszkodowany klient ma prawo dochodzić odszkodowania zarówno w zakresie majątkowym, jak i niemajątkowym.
Roszczenia majątkowe m.in.:
- Zwrot kosztów leczenia powikłań (wizyty lekarskie, konsultacje specjalistyczne)
- Koszty rehabilitacji lub terapii wspomagającej powrót do zdrowia
- Wydatki na leki i środki medyczne związane z leczeniem skutków zabiegu
- Koszty dodatkowych zabiegów korekcyjnych lub naprawczych
- Wydatki na specjalistyczne preparaty wspomagające rekonwalescencję
Roszczenia niemajątkowe m.in.:
- Odszkodowanie za cierpienie fizyczne i ból wynikający z powikłań
- Odszkodowanie za cierpienie psychiczne, stres, traumę
- Odszkodowanie za ograniczenie w codziennym funkcjonowaniu lub obniżoną jakość życia
- Ewentualne koszty leczenia psychologicznego wynikającego z powikłań
3. Jak udowodnić odpowiedzialność?
W przypadku powikłań po zabiegach kosmetologicznych, nawet tych niewymagających kwalifikacji lekarza, kluczowe jest rzetelne udokumentowanie przebiegu zdarzenia. Udowodnienie odpowiedzialności osoby wykonującej zabieg wymaga zebrania szerokiego wachlarza dowodów, które pozwolą wykazać, że powikłania były skutkiem zaniedbań lub niewłaściwego wykonania procedury.
Do najważniejszych elementów dowodowych należą:
- Dokumentacja medyczna: Wszelkie wyniki badań, diagnozy lekarskie, zaświadczenia oraz zalecenia lekarskie dotyczące powikłań. Ważne, aby dokumenty były kompletne i spójne, pokazując przebieg leczenia od momentu wystąpienia skutków ubocznych zabiegu.
- Fotografie i materiały wizualne: Dokumentacja fotograficzna lub wideo, która uwidacznia zmiany skórne, blizny, obrzęki czy inne skutki zabiegu. Takie materiały są nieocenione przy ocenie skali uszczerbku i jego trwałości.
- Zeznania świadków: Opinie osób, które były obecne podczas zabiegu lub mogły zaobserwować jego skutki, mogą potwierdzić przebieg zdarzenia, zachowanie personelu oraz ewentualne naruszenia procedur.
- Opinie biegłych specjalistów: Ekspertyzy lekarzy specjalistów, np. dermatologów, chirurgów plastycznych czy ekspertów z zakresu medycyny estetycznej, pozwalają jednoznacznie ustalić, czy powikłania wynikły z błędów w wykonaniu zabiegu lub niewłaściwej organizacji procedury.
Każdy z tych elementów ma na celu wykazanie, że powikłania były skutkiem działań osoby wykonującej zabieg lub organizatora procedury, a nie naturalnym, nieuniknionym efektem ubocznym. Kompleksowe przygotowanie dowodów zwiększa szansę na uzyskanie odszkodowania zarówno majątkowego, jak i niemajątkowego, a także może przyspieszyć proces mediacji lub postępowania sądowego.
4. Co zrobić, gdy doświadczyłeś powikłań?
Pierwszym krokiem jest skontaktowanie się z prawnikiem specjalizującym się w sprawach z branży medycznej. Profesjonalne doradztwo pozwala określić, kto ponosi odpowiedzialność, zgromadzić niezbędne dowody i przygotować skuteczne wezwania do zapłaty lub pozwy sądowe. W poważniejszych przypadkach konieczne jest powołanie biegłego, który oceni zakres uszczerbku na zdrowiu i rokowania na przyszłość.
